Bitcoin po shkakton trazira, “Corriere Della Sera”: Tani kërcënohet Kosova
Trazirat e dhùnshme në rrugë që përfshinë Kazakistanin u shkaktuan kryesisht nga rritja e çmimeve të gazit dhe benzinës, të cilat si pasojë ndikuan në të gjitha çmimet e konsumit.
Por pas këtij shpérthimi (inflacioni dhe rendi publik) ekziston një shkaktar më i largët: zbarkimi në vendin e ish-BRSS-së i dhjetëra mijëra kompanive që merren me kriptomonedha. Aktivitetet e Bitcoin kanë një ndikim shumë të lartë energjetik dhe kjo mund të ketë kontribuar në rritjen e çmimeve të hidrokarbureve, të liberalizuara nga qeveria e Kazakistanit duke filluar nga viti 2022. Vende të tjera po përjetojnë probleme të ngjashme: Kosova dhe Irani, për shembull, pezulluan të gjitha transaksionet me bitcoin pas një ndërprerjeje energjike. Dhe probleme në rrjetin elektrik – përsëri për “minimin” e kriptomonedhave – ndodhën gjithashtu në rajone të ndryshme të Kinës.
Gjatë vitit 2021, sipas një përllogaritjeje të kryer nga Financial Times, rreth 88,000 kompani që merren me bitcoin dhe ethereum u zhvendosën në Kazakistan, kryesisht nga Kina, të tërhequr nga kostot e ulëta të energjisë. Delokalizimi masiv shkaktoi një rritje të kërkesës për energji me 8% në një vit, gjë që vuri në krizë rrjetin e shpërndarjes së vendit, duke shkaktuar ndërprerje të përsëritura. Qeveria është përpjekur të ndërhyjë duke taksuar aktivitetet e kompanive që minojnë kriptomonedha, disa prej të cilave akùzohen se punojnë në mënyrë të paligjshme. Nga ana tjetër, kërkesa e fortë për kilovat ka rritur çmimet e hidrokarbureve, duke shkaktuar spiralen e dhùnës që shpërtheu në fillim të vitit në qytetet kryesore të Kazakistanit.
Por pse transaksionet me bitcoin kanë një ndikim kaq të lartë në faturat e energjisë elektrike të vendeve ? Për të “minuar” bitcoin-et e vendosura në treg, është e nevojshme të vihen në punë shumë kompjuterë që përpunojnë vazhdimisht algoritme komplekse. Kërkohen shumë përllogaritje dhe janë këto që gjenerojnë aktivitete “energji intensive”. Një kompani që merret me monedhën virtuale është tani një magazinë e madhe në të cilën punojnë në të njëjtën kohë qindra kompjuterë dhe po aq ftohës që duhet t’i ftohin ato. Një studim i Qendrës për financat alternative të Universitetit të Kembrixhit ka llogaritur se “universi” i bitcoin kërkon konsumin e 121 teravat orësh në vit, kjo e barabartë me nevojat energjetike të vendeve si Polonia apo Argjentina. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë, nga ana e saj, llogarit se e gjithë kjo rezulton në prodhimin e 36 milionë tonë C02, pasi rrjetet shpesh furnizohen me energji nga termocentrale me qymyr ose gaz. Që nga 8 janari 2022, vlera e bitcoin llogaritet në pak më pak se 37,000 euro, por e ardhmja e këtij sistemi pagesash po vihet në pikëpyetje ose nga mungesa e transparencës ose nga qëndrueshmëria mjedisore po aq e dobët. Siç u përmend, jo vetëm Kazakistani po lufton me këtë problem. Kina në qoftë se ata kanë bërë llogari të gjatë: ndërprerje në disa rajone në vitin 2021 janë shkaktuar pikërisht nga aktivitetet e “minierave” në criptovalute, dhe për këtë arsye shumë kompani kanë lëvizur në Kazakistanin fqinj. Për të njëjtën arsye, duke filluar nga qershori 2021, Irani tha gjithashtu të ndalonte aktivitetin e fabrikave të bitcoin dhe shembulli ishte pasuar tre ditë më parë nga vendi i parë europian, Kosova, e cila është e rrënuar nga ndërprerjet e vazhdueshme të energjisë elektrike./ Burimi: Corriere Della Sera | Përktheu: GOTA NEWS ALBANIA
