đđąđŹđđšđ«đąđ€đź đ©Ă«đ« đȘđČđđđđąđ§ đ đ đđ«đąđłđđŁđąđ
Shkruan: Prof. Ass. Dr. Isuf Ahmeti
Themelimi i qytetit të Ferizajt është i lidhur drejtpërdrejt me ndërtimin e hekurudhës Mitrovicë-Shkup. Në vitet 60-70 të shek. XIX, krahas turbullirave për çlirim të popujve të Evropës Juglindore, rritej edhe presioni i Fuqive të Mëdha ndaj Portës. E bindur se sundimi i saj do të forcohej në Turqinë Evropiane, në vitin 1869 një delegacion qeveritar i Portës nënshkroi marrëveshjen me një firmë austriake për ndërtimin e vijës hekurudhore Selanik-Mitrovicë, e cila u përfundua më 1873, ndërsa u lëshua në përdorim kah fundi i vitit 1874.
Sâka dyshim se emri i Ferizajt ka origjinĂ« shqiptare. Qyteti e ka marrĂ« atĂ« sipas Feriz Shashivarit, pronarit tĂ« hanit qĂ« ekzistonte edhe para ndĂ«rtimit tĂ« hekurudhĂ«s. Me kĂ«tĂ« emĂ«r zyrtarisht Ă«shtĂ« quajtur deri nĂ« pushtimin e tij nga ushtria serbe gjatĂ« LuftĂ«s sĂ« ParĂ« Ballkanike, mĂ« 1912, kur autoritetet serbe e pagĂ«zuan Uroshevac, nĂ« bazĂ« tĂ« kishĂ«s sĂ« ShĂ«n Uroshit. MegjithatĂ«, aty-kĂ«tu nĂ« administratĂ« paraqitej me emrin Ferizoviq (Ferizaj) deri mĂ« 1921.