𝐇𝐢𝐬𝐭𝐨𝐫𝐢𝐤𝐮 𝐩ë𝐫 𝐪𝐲𝐭𝐞𝐭𝐢𝐧 𝐞 𝐅𝐞𝐫𝐢𝐳𝐚𝐣𝐢𝐭

Shkruan: Prof. Ass. Dr. Isuf Ahmeti

Themelimi i qytetit të Ferizajt është i lidhur drejtpërdrejt me ndërtimin e hekurudhës Mitrovicë-Shkup. Në vitet 60-70 të shek. XIX, krahas turbullirave për çlirim të popujve të Evropës Juglindore, rritej edhe presioni i Fuqive të Mëdha ndaj Portës. E bindur se sundimi i saj do të forcohej në Turqinë Evropiane, në vitin 1869 një delegacion qeveritar i Portës nënshkroi marrëveshjen me një firmë austriake për ndërtimin e vijës hekurudhore Selanik-Mitrovicë, e cila u përfundua më 1873, ndërsa u lëshua në përdorim kah fundi i vitit 1874.

S’ka dyshim se emri i Ferizajt ka origjinë shqiptare. Qyteti e ka marrë atë sipas Feriz Shashivarit, pronarit të hanit që ekzistonte edhe para ndërtimit të hekurudhës. Me këtë emër zyrtarisht është quajtur deri në pushtimin e tij nga ushtria serbe gjatë Luftës së Parë Ballkanike, më 1912, kur autoritetet serbe e pagëzuan Uroshevac, në bazë të kishës së Shën Uroshit. Megjithatë, aty-këtu në administratë paraqitej me emrin Ferizoviq (Ferizaj) deri më 1921.